Cách Thuỷ tổng hợp
Thế chiến II (1939-1945) là cuộc xung đột toàn cầu lớn nhất trong lịch sử nhân loại, diễn ra giữa hai phe: Phe Trục (Đức, Ý, Nhật Bản) và Phe Đồng minh (Anh, Pháp, Liên Xô, Mỹ và các quốc gia khác). Chiến tranh bắt đầu vào ngày 1 tháng 9 năm 1939, khi Đức Quốc xã xâm lược Ba Lan, dẫn đến việc Anh và Pháp tuyên chiến với Đức.
* Nhiều chục triệu người chết (nạn nhân chiến tranh).
….
Cuộc chiến lan rộng ra khắp châu Âu, châu Á, châu Phi và Thái Bình Dương, với những trận đánh ác liệt như Stalingrad, Midway và Normandy. Đức Quốc xã, dưới sự lãnh đạo của Adolf Hitler, tiến hành chính sách diệt chủng đối với người Do Thái và các nhóm thiểu số khác, được gọi là Holocaust.
Các sự kiện quan trọng khác bao gồm cuộc tấn công Trân Châu Cảng của Nhật vào Mỹ, dẫn đến việc Mỹ tham gia chiến tranh, và việc Liên Xô đánh bại quân Đức tại Stalingrad, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trên mặt trận phía Đông. Chiến tranh kết thúc với sự đầu hàng vô điều kiện của Đức vào ngày 7 tháng 5 năm 1945 và của Nhật Bản vào ngày 15 tháng 8 năm 1945 sau khi Mỹ ném bom nguyên tử xuống Hiroshima và Nagasaki.
Thế chiến II để lại hậu quả nặng nề về nhân mạng và tài sản, đồng thời định hình lại trật tự thế giới, dẫn đến sự thành lập Liên Hợp Quốc và sự bắt đầu của Chiến tranh Lạnh.
......
Dưới đây là bản tóm lược 30 sự kiện nổi bật và quan trọng trong Thế chiến II, quy mô quân sự, quốc gia liên quan, và đánh giá nhận định:
1. Cuộc xâm lược Ba Lan (1/9/1939)
- Quy mô quân sự: 1.5 triệu quân Đức.
- Quốc gia liên quan: Đức, Ba Lan.
- Nhận định: Mở đầu Thế chiến II, thể hiện sự xâm lược và vi phạm chủ quyền quốc gia của Đức.
2. Anh và Pháp tuyên chiến với Đức (3/9/1939)
- Quy mô quân sự: Hàng triệu quân dự trữ.
- Quốc gia liên quan: Anh, Pháp, Đức.
- Nhận định: Mở rộng cuộc xung đột từ khu vực thành chiến tranh toàn cầu.
3. Chiến dịch Weserübung (9/4/1940)
- Quy mô quân sự: 300,000 quân Đức.
- Quốc gia liên quan: Đức, Đan Mạch, Na Uy.
- Nhận định: Kiểm soát các nguồn tài nguyên và tuyến vận tải quan trọng.
4. Chiến dịch Pháp (10/5/1940)
- Quy mô quân sự: Hơn 3 triệu quân Đức.
- Quốc gia liên quan: Đức, Pháp, Bỉ, Hà Lan, Luxembourg.
- Nhận định: Sự sụp đổ nhanh chóng của Pháp, tạo điều kiện cho Đức chiếm đóng Tây Âu.
5. Trận chiến nước Anh (10/7/1940 - 31/10/1940)
- Quy mô quân sự: Hơn 1,500 máy bay của RAF và Luftwaffe.
- Quốc gia liên quan: Anh, Đức.
- Nhận định: Thất bại đầu tiên của Đức, chứng minh sự bền bỉ của người Anh.
6. Hiệp ước Ba Phe (27/9/1940)
- Quy mô quân sự: Liên minh giữa ba quốc gia mạnh.
- Quốc gia liên quan: Đức, Ý, Nhật.
- Nhận định: Củng cố liên minh các quốc gia phát xít, mở rộng chiến tranh ra toàn cầu.
7. Chiến dịch Barbarossa (22/6/1941)
- Quy mô quân sự: Hơn 3 triệu quân Đức.
- Quốc gia liên quan: Đức, Liên Xô.
- Nhận định: Mở ra một trong những mặt trận ác liệt nhất của chiến tranh, dẫn đến sự thất bại chiến lược của Đức.
8. Trận Trân Châu Cảng (7/12/1941)
- Quy mô quân sự: Hơn 350 máy bay Nhật.
- Quốc gia liên quan: Nhật, Mỹ.
- Nhận định: Khiến Mỹ tham gia Thế chiến II, thay đổi cục diện chiến tranh.
9. Hoa Kỳ tham chiến (8/12/1941)
- Quy mô quân sự: Hàng triệu quân dự trữ.
- Quốc gia liên quan: Mỹ, Nhật, Đức, Ý.
- Nhận định: Mang lại sức mạnh quân sự và kinh tế khổng lồ cho phe Đồng minh.
10. Trận Midway (4/6/1942 - 7/6/1942)
- Quy mô quân sự: Hơn 200 tàu chiến, hàng trăm máy bay.
- Quốc gia liên quan: Mỹ, Nhật.
- Nhận định: Bước ngoặt quan trọng ở Thái Bình Dương, khẳng định sự vượt trội của hải quân Mỹ.
11. Chiến dịch Guadalcanal (7/8/1942 - 9/2/1943)
- Quy mô quân sự: Hơn 60,000 lính Đồng minh và Nhật.
- Quốc gia liên quan: Mỹ, Nhật.
- Nhận định: Trận đánh quyết định để kiểm soát Thái Bình Dương, tổn thất lớn cho cả hai bên.
12. Trận El Alamein (23/10/1942 - 11/11/1942)
- Quy mô quân sự: Hơn 200,000 lính Đồng minh và Trục.
- Quốc gia liên quan: Anh, Đức, Ý.
- Nhận định: Chiến thắng quan trọng của Đồng minh tại Bắc Phi, chặn đứng đà tiến của Đức.
13. Trận Stalingrad (23/8/1942 - 2/2/1943)
- Quy mô quân sự: Hơn 2 triệu lính.
- Quốc gia liên quan: Đức, Liên Xô.
- Nhận định: Trận đánh quyết định trên mặt trận phía Đông, bắt đầu sự thất bại của Đức tại Liên Xô.
14. Trận Kursk (5/7/1943 - 23/8/1943)
- Quy mô quân sự: Hơn 2 triệu lính và 6,000 xe tăng.
- Quốc gia liên quan: Đức, Liên Xô.
- Nhận định: Trận xe tăng lớn nhất lịch sử, thất bại lớn cho Đức, củng cố ưu thế của Liên Xô.
15. Chiến dịch Husky (9/7/1943 - 17/8/1943)
- Quy mô quân sự: Hơn 150,000 lính Đồng minh.
- Quốc gia liên quan: Mỹ, Anh, Canada, Đức, Ý.
- Nhận định: Bước đầu tiên trong chiến dịch giải phóng Ý, tạo áp lực lên Đức.
16. Cuộc đảo chính ở Ý (25/7/1943)
- Quy mô quân sự: Không có giao tranh lớn.
- Quốc gia liên quan: Ý.
- Nhận định: Mussolini bị lật đổ, mở ra giai đoạn mới trong chiến tranh ở châu Âu.
17. Cuộc đổ bộ Normandy (D-Day) (6/6/1944)
- Quy mô quân sự: Hơn 156,000 lính Đồng minh.
- Quốc gia liên quan: Mỹ, Anh, Canada, Đức.
- Nhận định: Bước ngoặt quan trọng dẫn đến sự giải phóng Tây Âu khỏi sự chiếm đóng của Đức.
18. Trận Bulge (16/12/1944 - 25/1/1945)
- Quy mô quân sự: Hơn 1 triệu lính.
- Quốc gia liên quan: Mỹ, Đức.
- Nhận định: Cuộc tấn công cuối cùng của Đức trên mặt trận Tây Âu, thất bại này đánh dấu sự sụp đổ của Đức.
19. Giải phóng Paris (25/8/1944)
- Quy mô quân sự: Hàng chục ngàn lính kháng chiến và Đồng minh.
- Quốc gia liên quan: Pháp, Đức, Mỹ.
- Nhận định: Giải phóng một trong những thủ đô lớn nhất châu Âu.
20. Chiến dịch Bagration (22/6/1944 - 19/8/1944)
- Quy mô quân sự: Hơn 2.3 triệu lính Liên Xô.
- Quốc gia liên quan: Liên Xô, Đức.
- Nhận định: Làm tan rã quân đội Đức trên mặt trận phía Đông, tiến gần hơn đến Berlin.
21. Cuộc chiến tại Iwo Jima (19/2/1945 - 26/3/1945)
- Quy mô quân sự: Hơn 70,000 lính Mỹ và 20,000 lính Nhật.
- Quốc gia liên quan: Mỹ, Nhật.
- Nhận định: Trận đánh khốc liệt, quan trọng trong việc tiến gần hơn đến Nhật Bản.
22. Cuộc tấn công vào Okinawa (1/4/1945 - 22/6/1945)
- Quy mô quân sự: Hơn 180,000 lính Mỹ và 100,000 lính Nhật.
- Quốc gia liên quan: Mỹ, Nhật.
- Nhận định: Trận đánh cuối cùng lớn trên mặt trận Thái Bình Dương, với tổn thất lớn cho cả hai bên.
23. Hitler tự sát (30/4/1945)
- Quy mô quân sự: Không có giao tranh.
- Quốc gia liên quan: Đức.
- Nhận định: Đánh dấu sự kết thúc của chế độ Đức Quốc xã.
24. Đức đầu hàng vô điều kiện (7/5/1945)
- Quy mô quân sự: Không có giao tranh.
- Quốc gia liên quan: Đức, Đồng minh.
- Nhận định: Kết thúc chiến tranh ở châu Âu, mở ra giai đoạn tái thiết hậu chiến.
25. Ném bom nguyên tử Hiroshima (6/8/1945)
- Quy mô quân sự: Một quả bom nguyên tử.
- Quốc gia liên quan: Mỹ, Nhật.
- Nhận định: Bước ngoặt trong lịch sử chiến tranh, dẫn đến sự đầu hàng của Nhật.
26. Ném bom nguyên tử Nagasaki (9/8/1945)
- Quy mô quân sự: Một quả bom nguyên tử.
- Quốc gia liên quan: Mỹ, Nhật.
- Nhận định: Cùng với Hiroshima, buộc Nhật Bản phải đầu hàng, kết thúc chiến tranh.
27. Nhật Bản đầu hàng vô điều kiện (15/8/1945)
- Quy mô quân sự: Không có giao tranh.
- Quốc gia liên quan: Nhật, Đồng minh.
- Nhận định: Chính thức kết thúc Thế chiến II, mở ra kỷ nguyên mới cho thế giới.
28. Tòa án Nuremberg (20/11/1945 - 1/10/1946)
- Quy mô quân sự: Phiên tòa xét xử tội phạm chiến tranh.
- Quốc gia liên quan: Đức, Đồng minh.
- Nhận định: Trừng phạt các tội ác chiến tranh, thiết lập tiền lệ pháp lý quốc tế.
29. Hội nghị Yalta (4/2/1945 - 11/2/1945)
- Quy mô quân sự: Cuộc họp giữa lãnh đạo Đồng minh.
- Quốc gia liên quan: Mỹ, Anh, Liên Xô.
- Nhận định: Đặt nền móng cho trật tự thế giới mới sau Thế chiến II.
30. Hội nghị Potsdam (17/7/1945 - 2/8/1945)
- Quy mô quân sự: Cuộc họp giữa lãnh đạo Đồng minh.
- Quốc gia liên quan: Mỹ, Anh, Liên Xô.
- Nhận định: Củng cố các quyết định từ Yalta, chuẩn bị cho sự tái thiết châu Âu
……
Tổn thất nhân mạng khủng khiếp
Thế chiến II gây ra tổn thất nhân mạng khủng khiếp cho các quốc gia tham chiến. Dưới đây là số lượng ước tính về số người chết của một số quốc gia chính trong cuộc chiến:
1. Liên Xô:
- Quân sự: 8.7 triệu
- Dân sự: 16-18 triệu
- Tổng: 24-26.7 triệu
2. Trung Quốc:
- Quân sự: 3-4 triệu
- Dân sự: 10-20 triệu
- Tổng: 13-24 triệu
3. Đức:
- Quân sự: 5.3 triệu
- Dân sự: 2-3 triệu
- Tổng: 7.3-8.3 triệu
4. Ba Lan:
- Quân sự: 240,000
- Dân sự: 5.7 triệu (trong đó khoảng 3 triệu người Do Thái bị Holocaust)
- Tổng: 5.94 triệu
5. Nhật Bản:
- Quân sự: 2.1-2.3 triệu
- Dân sự: 500,000-800,000
- Tổng: 2.6-3.1 triệu
6. Hoa Kỳ:
- Quân sự: 418,500
- Dân sự: rất ít
- Tổng: 418,500
7. Anh:
- Quân sự: 383,700
- Dân sự: 67,100
- Tổng: 450,800
8. Pháp:
- Quân sự: 217,600
- Dân sự: 350,000
- Tổng: 567,600
9. Ý:
- Quân sự: 301,400
- Dân sự: 153,200
- Tổng: 454,600
10. Nam Tư:
- Quân sự: 305,000
- Dân sự: 1 triệu
- Tổng: 1.3 triệu
Những con số trên chỉ là ước tính và có thể thay đổi tùy theo nguồn thông tin. Sự tàn phá về nhân mạng của Thế chiến II không chỉ dừng lại ở số lượng người chết mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống, kinh tế và tâm lý của các quốc gia và thế hệ sau.