Dưới thời Tổng thống Trump, từ đối tác thương mại của Mỹ trở thành đối thủ, thậm chí là "kẻ thù" và sẽ làm thay đổi cấu trúc kinh tế - địa chính trị toàn cầu (minh hoạ của Chat GPT)
Nếu các chính sách thuế quan này được duy trì hoặc mở rộng, hệ quả có thể bao gồm giá hàng hóa tại Mỹ tăng cao, sự cô lập của Mỹ trong quan hệ thương mại quốc tế, và sự hình thành các khối thương mại mới nhằm thay thế vai trò của Mỹ, cũng như nhiều lĩnh vực khác.
1. Giá Hàng Hóa Tại Mỹ Sẽ Tăng Cao – Tác Động Đến Người Tiêu Dùng và Doanh Nghiệp
Một trong những hậu quả tức thời của các biện pháp thuế quan mà chính quyền Trump áp dụng là chi phí hàng hóa tại Mỹ tăng mạnh, ảnh hưởng đến cả người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ.
🔹 Giá hàng nhập khẩu tăng do thuế cao
• Hàng hóa từ Trung Quốc, Mexico, Canada và châu Âu bị đánh thuế, khiến giá các mặt hàng tiêu dùng như thực phẩm, điện tử, xe hơi và quần áo gia tăng đáng kể.
• Các công ty Mỹ nhập khẩu linh kiện và nguyên liệu sản xuất từ các nước bị áp thuế cũng phải chịu chi phí cao hơn, từ đó đẩy giá thành sản phẩm lên.
🔹 Chuỗi cung ứng bị gián đoạn và chi phí sản xuất tăng
• Các doanh nghiệp sản xuất tại Mỹ phụ thuộc vào nguyên vật liệu nhập khẩu giá rẻ từ châu Á. Khi bị áp thuế, họ buộc phải tìm nguồn cung trong nước hoặc từ các quốc gia khác, nhưng điều này tốn kém và mất nhiều thời gian.
• Ví dụ, ngành sản xuất ô tô Mỹ phụ thuộc vào thép nhập khẩu từ Canada và Mexico. Việc áp thuế lên mặt hàng này khiến giá xe hơi sản xuất trong nước tăng cao.
🔹 Tác động đến lạm phát và tiêu dùng
• Giá hàng hóa tăng cao dẫn đến lạm phát gia tăng, làm giảm sức mua của người tiêu dùng.
• Lãi suất có thể phải tăng để kiểm soát lạm phát, khiến tín dụng và đầu tư suy giảm, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế dài hạn.
🔹 Kết luận: Chính sách thuế quan của Mỹ có thể khiến giá hàng hóa trong nước tăng mạnh, làm giảm sức mua và ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế Mỹ.
2. Mỹ Có Nguy Cơ Mất Đồng Minh, Trở Thành Cô Lập
Việc áp thuế đơn phương không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế mà còn tác động tiêu cực đến vị thế của Mỹ trên trường quốc tế. Các đồng minh truyền thống như EU, Canada, Nhật Bản và Hàn Quốc đang dần mất lòng tin vào Mỹ và có xu hướng tìm kiếm các đối tác mới.
🔹 Đồng minh quay lưng với Mỹ
• Liên minh châu Âu (EU): Thay vì nhượng bộ trước áp lực thuế quan của Mỹ, EU đã áp dụng các biện pháp trả đũa, đánh thuế hàng hóa Mỹ như xe hơi, rượu whisky và đậu nành.
• Nhật Bản và Hàn Quốc: Những quốc gia này phụ thuộc nhiều vào thương mại quốc tế. Việc Mỹ áp thuế không chỉ gây tổn hại cho nền kinh tế của họ mà còn khiến họ mất lòng tin vào các cam kết thương mại của Mỹ.
• Mexico và Canada: Hai nước láng giềng của Mỹ đã từng là đối tác quan trọng trong NAFTA. Khi Mỹ gây áp lực, họ đã tăng cường thương mại với Trung Quốc và EU.
🔹 NATO và các cam kết an ninh bị lung lay
• Mỹ không chỉ mất ảnh hưởng về kinh tế mà còn có nguy cơ mất đi sự ủng hộ của các đồng minh quân sự. Nếu Mỹ tiếp tục theo đuổi chính sách “Nước Mỹ trên hết” một cách đơn phương, các quốc gia châu Âu có thể tăng cường quan hệ quốc phòng riêng, không phụ thuộc vào Mỹ.
• Ví dụ, Pháp và Đức đã kêu gọi một chính sách an ninh châu Âu độc lập, nhằm giảm sự lệ thuộc vào Mỹ.
🔹 Kết luận: Nếu Mỹ tiếp tục theo đuổi các chính sách thuế quan cứng rắn, nước này có thể bị cô lập trên cả mặt trận kinh tế lẫn an ninh quốc phòng, làm suy yếu vị thế toàn cầu của Mỹ.
3. Hình Thành Các Khối Thương Mại Mới Không Phụ Thuộc Vào Mỹ
Một trong những hệ quả quan trọng nhất của chiến tranh thương mại là sự tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu. Nhiều quốc gia đã chủ động thiết lập các khối thương mại không có sự tham gia của Mỹ để giảm rủi ro từ chính sách thuế quan thất thường của Washington.
🔹 EU - Ấn Độ: Quan hệ thương mại đang phát triển mạnh mẽ
• Châu Âu và Ấn Độ đang thúc đẩy một hiệp định thương mại tự do lớn, nhằm tạo ra một đối trọng với Mỹ và Trung Quốc.
• Ấn Độ cung cấp nhân lực, công nghệ thông tin và hàng tiêu dùng, trong khi EU cung cấp máy móc, công nghệ cao và đầu tư.
🔹 Trung Quốc - Nga - Trung Đông: Đối tác chiến lược mới
• Nga và Trung Quốc đã tăng cường hợp tác thương mại, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng. Khi Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt lên Nga, nước này đã chuyển hướng sang xuất khẩu dầu và khí đốt sang Trung Quốc và Ấn Độ.
• Trung Đông cũng đang giảm sự phụ thuộc vào Mỹ, đặc biệt sau khi Ả Rập Xê Út và UAE mở rộng hợp tác thương mại với Trung Quốc.
🔹 ASEAN: Tăng cường nội khối và hợp tác với EU
• Các quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam, Indonesia, Malaysia đang tăng cường quan hệ thương mại với châu Âu và Nhật Bản để giảm sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ.
• Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và ASEAN, đã giúp các nước này tạo ra một hệ thống thương mại không phụ thuộc vào Mỹ.
🔹 Kết luận: Chính sách bảo hộ của Mỹ đang đẩy các quốc gia khác vào việc tạo lập các khối thương mại mới, giảm sự phụ thuộc vào Mỹ và tạo ra một trật tự kinh tế toàn cầu mới.
4. Tổng Kết: Liệu Mỹ Có Đang Tự Bắn Vào Chân Mình?
Dưới thời Tổng thống Trump, các biện pháp thuế quan nhằm bảo hộ kinh tế Mỹ có thể mang lại lợi ích ngắn hạn, nhưng về dài hạn, nó tạo ra nhiều hệ quả tiêu cực, bao gồm:
✔ Giá cả hàng hóa trong nước tăng cao, gây lạm phát và làm suy giảm sức mua của người tiêu dùng Mỹ.
✔ Mất lòng tin từ các đồng minh, khiến Mỹ trở nên cô lập trên trường quốc tế.
✔ Thúc đẩy sự hình thành các khối thương mại mới như EU - Ấn Độ, Trung Quốc - Nga, ASEAN - Nhật Bản, làm suy yếu ảnh hưởng của Mỹ.
Về cơ bản, nếu chính quyền Mỹ tiếp tục duy trì các chính sách thuế quan khắc nghiệt mà không có một chiến lược hợp tác kinh tế lâu dài, Mỹ có thể mất vị trí dẫn đầu trong nền kinh tế toàn cầu trong vòng 20 năm, nhường chỗ cho các trục thương mại mới không còn phụ thuộc vào Washington.
…..
Mỹ Tự Đánh Mất Lợi Thế Toàn Cầu
Những chính sách thuế quan cứng rắn của Tổng thống Donald Trump không chỉ ảnh hưởng đến nền kinh tế Mỹ, còn có ba hệ lụy quan trọng khác:
✔ Mỹ mất đi sự ngưỡng mộ và niềm tin từ người dân thế giới, ảnh hưởng đến du học, đầu tư.
✔ Quyền lực mềm của Mỹ suy giảm nghiêm trọng khi mất đi sự ủng hộ từ đồng minh.
✔ Hàng hóa Mỹ bị tẩy chay, ảnh hưởng đến xuất khẩu, sản xuất và việc làm.
1. Người Dân Thế Giới Mất Niềm Tin Vào Mỹ, Đầu Tư và Du Học Chuyển Hướng Sang Các Quốc Gia Tiên Tiến Khác
Mỹ từ lâu là “miền đất hứa” đối với sinh viên quốc tế và nhà đầu tư nhờ vào nền giáo dục tiên tiến và môi trường kinh doanh hấp dẫn. Tuy nhiên, chính sách “Nước Mỹ trên hết” và các biện pháp thuế quan của chính quyền Trump đang dần làm suy yếu sức hút của Mỹ trên toàn cầu.
🔹 Giảm sút niềm tin vào Mỹ – Chuyển hướng du học và đầu tư
• Sinh viên quốc tế không còn xem Mỹ là lựa chọn hàng đầu.
• Việc thắt chặt thị thực và chính sách nhập cư đã khiến nhiều sinh viên lựa chọn Canada, Anh, Úc và Đức thay vì Mỹ.
• Các trường đại học Mỹ, vốn phụ thuộc vào học phí từ sinh viên quốc tế, có thể đối mặt với tài chính suy giảm.
• Dòng vốn đầu tư chảy sang châu Âu và châu Á
• Các công ty công nghệ và nhà đầu tư đang tìm đến Anh, Đức, Pháp và Singapore, nơi chính sách thương mại cởi mở hơn.
• Chính sách thuế quan khiến các công ty nước ngoài ngần ngại đầu tư vào Mỹ, làm suy giảm động lực phát triển kinh tế.
🔹 Kết luận: Mỹ đang đánh mất sức hấp dẫn của mình đối với sinh viên và nhà đầu tư toàn cầu, trong khi các nền kinh tế khác như Canada, châu Âu và châu Á đang hưởng lợi từ sự thay đổi này.
2. Quyền Lực Mềm Của Mỹ Suy Giảm Do Mất Đồng Minh
Quyền lực mềm (soft power) của Mỹ phần lớn đến từ mạng lưới đồng minh vững chắc, bao gồm NATO, G7, WTO và nhiều tổ chức khác. Chính sách thương mại bảo hộ đang khiến Mỹ dần đánh mất vị thế lãnh đạo toàn cầu.
🔹 Đồng minh không còn xem Mỹ là đối tác đáng tin cậy
• EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Canada, Úc… dần xa rời Mỹ
• Thay vì phụ thuộc vào Mỹ, các nước này đang tìm kiếm những liên minh thương mại và an ninh mới.
• Châu Âu tăng cường hợp tác với Trung Quốc và Ấn Độ thay vì tuân theo Mỹ trong chính sách kinh tế.
• Sự bất mãn trong NATO
• Mỹ áp thuế cả lên các nước đồng minh khiến các nước châu Âu cân nhắc một hệ thống phòng thủ độc lập.
• Pháp và Đức đã lên kế hoạch xây dựng quân đội chung của châu Âu, giảm sự phụ thuộc vào Mỹ.
🔹 Ảnh hưởng đến vai trò lãnh đạo toàn cầu của Mỹ
• Trước đây, Mỹ có thể dùng sức mạnh đồng minh để gây áp lực lên các quốc gia khác.
• Nếu Mỹ bị cô lập, tiếng nói của Mỹ tại Liên Hợp Quốc, G20, WTO sẽ mất đi trọng lượng.
• Trung Quốc có thể tận dụng thời cơ này để mở rộng ảnh hưởng, thay thế Mỹ trong nhiều lĩnh vực như thương mại, đầu tư và hợp tác công nghệ.
🔹 Kết luận: Nếu Mỹ tiếp tục chính sách thuế quan cứng rắn, họ sẽ mất dần các đồng minh chiến lược, làm suy giảm quyền lực mềm vốn giúp Mỹ thống trị thế giới trong nhiều thập kỷ.
3. Hàng Hóa Mỹ Bị Tẩy Chay – Suy Giảm Xuất Khẩu, Ảnh Hưởng Đến Việc Làm
Một trong những hậu quả nặng nề nhất của chiến tranh thương mại là hàng hóa Mỹ bị tẩy chay, dẫn đến xuất khẩu giảm, sản xuất đình trệ và mất việc làm.
🔹 Các nước trả đũa bằng cách cấm hàng Mỹ
• EU áp thuế trả đũa lên hàng xuất khẩu của Mỹ, bao gồm xe hơi, rượu whisky, thực phẩm chế biến.
• Trung Quốc cấm mua nông sản từ Mỹ, khiến các bang như Iowa, Texas và Kansas bị ảnh hưởng nặng nề.
• Canada, Mexico chuyển hướng sang các đối tác khác, không còn mua sản phẩm của Mỹ như trước.
🔹 Doanh nghiệp Mỹ bị thiệt hại nặng nề
• Xuất khẩu suy giảm khiến hàng triệu lao động mất việc.
• Ngành nông nghiệp và sản xuất ô tô chịu ảnh hưởng nặng nhất.
• Nông dân Mỹ mất thị trường Trung Quốc, nhiều người phá sản.
• Công ty Mỹ mất thị phần vào tay đối thủ nước ngoài
• Khi Mỹ áp thuế lên hàng nước ngoài, các đối thủ như Toyota, Samsung, Airbus nhanh chóng chiếm thị phần.
• iPhone bị thay thế bởi Huawei, Tesla bị cạnh tranh bởi BYD, do thuế quan khiến giá sản phẩm của Mỹ tăng cao.
🔹 Kết luận: Chiến tranh thương mại không chỉ làm giảm xuất khẩu mà còn gây tổn hại nghiêm trọng đến nền công nghiệp và việc làm tại Mỹ. Việc các nước tẩy chay hàng Mỹ sẽ khiến nền kinh tế Mỹ đối mặt với suy thoái trầm trọng.
Chiến tranh thương mại có thể mang lại một số lợi ích ngắn hạn cho Mỹ, nhưng về lâu dài, nó đang đẩy nền kinh tế Mỹ vào thế bất lợi, làm xói mòn vị thế lãnh đạo toàn cầu của Washington. Nếu Mỹ không điều chỉnh chính sách thương mại, họ có thể phải đối mặt với một tương lai cô lập, mất đồng minh và mất đi vai trò siêu cường kinh tế mà họ đã giữ vững suốt nhiều thập kỷ qua.
Những sản phẩm thương mại xuất khẩu nào của Mỹ không thể thay thế?
Mỹ là một trong những quốc gia xuất khẩu hàng đầu thế giới, với nhiều sản phẩm đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, việc xác định sản phẩm xuất khẩu nào của Mỹ là “không thể thay thế” là một thách thức, vì hầu hết các sản phẩm đều có thể tìm được nguồn cung thay thế trên thị trường quốc tế. Dù vậy, một số sản phẩm của Mỹ có vị thế đặc biệt nhờ vào chất lượng, công nghệ hoặc thương hiệu mạnh, khiến việc thay thế chúng trở nên khó khăn hơn.
1. Máy bay thương mại: Các hãng như Boeing cung cấp máy bay cho nhiều hãng hàng không trên thế giới. Mặc dù có đối thủ như Airbus (châu Âu), nhưng sự hiện diện và uy tín của Boeing khiến việc thay thế hoàn toàn trở nên khó khăn.
2. Công nghệ và phần mềm: Nhiều công ty công nghệ Mỹ như Microsoft, Apple và Google cung cấp sản phẩm và dịch vụ được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu. Mặc dù có các giải pháp thay thế, nhưng sự phổ biến và tích hợp sâu rộng của các sản phẩm này trong cuộc sống hàng ngày khiến việc chuyển đổi trở nên phức tạp.
3. Dược phẩm và thiết bị y tế: Mỹ dẫn đầu trong nghiên cứu và sản xuất nhiều loại thuốc và thiết bị y tế tiên tiến. Các sản phẩm như vaccine, thuốc điều trị đặc hiệu và thiết bị chẩn đoán từ Mỹ thường được tin cậy và khó thay thế trong ngắn hạn.
4. Nông sản chất lượng cao: Mỹ xuất khẩu nhiều loại nông sản như đậu nành, ngô và lúa mì. Mặc dù các sản phẩm này có thể được sản xuất ở các quốc gia khác, nhưng chất lượng, sản lượng ổn định và chuỗi cung ứng hiệu quả của Mỹ khiến họ trở thành nhà cung cấp quan trọng.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển của các quốc gia khác, việc dựa vào một nguồn cung duy nhất là rủi ro. Do đó, nhiều quốc gia và doanh nghiệp luôn tìm cách đa dạng hóa nguồn cung để giảm thiểu rủi ro trong chuỗi cung ứng.
Bài này viết đầu tháng 3/2025. Hãy chờ xem tình hình sắp tới sẽ ra sao, có đúng với dự đoán hay không?
......
Trần Hồng Phong
Tháng 3/2025, Tổng thống Donald Trump bắt đầu áp và đe doạ áp thuế nhập khẩu lên hàng loạt mặt hàng từ các quốc gia đối tác hàng đầu (Trung Quốc, EU, Canada, Mexico ...) đã làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến thương mại toàn diện, kéo theo những tác động tiêu cực không chỉ đối với Mỹ mà còn với nền kinh tế toàn cầu.
* Những sản phẩm thương mại xuất khẩu nào của Mỹ không thể thay thế?
Nếu các chính sách thuế quan này được duy trì hoặc mở rộng, hệ quả có thể bao gồm giá hàng hóa tại Mỹ tăng cao, sự cô lập của Mỹ trong quan hệ thương mại quốc tế, và sự hình thành các khối thương mại mới nhằm thay thế vai trò của Mỹ, cũng như nhiều lĩnh vực khác.
Dưới đây là những dự đoán mà chúng tôi đưa ra, có ý phản biện và đảo ngược so với những tuyên bố rất hay của Tổng thống Trump. Mục đích là xem thực tế sẽ thế nào sau vài năm nữa. Trên cơ sở thiết nghĩ rằng, không có quốc gia nào, không có cá nhân nào không có bản năng sinh tồn và phát triển.
1. Giá Hàng Hóa Tại Mỹ Sẽ Tăng Cao – Tác Động Đến Người Tiêu Dùng và Doanh Nghiệp
Một trong những hậu quả tức thời của các biện pháp thuế quan mà chính quyền Trump áp dụng là chi phí hàng hóa tại Mỹ tăng mạnh, ảnh hưởng đến cả người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ.
🔹 Giá hàng nhập khẩu tăng do thuế cao
• Hàng hóa từ Trung Quốc, Mexico, Canada và châu Âu bị đánh thuế, khiến giá các mặt hàng tiêu dùng như thực phẩm, điện tử, xe hơi và quần áo gia tăng đáng kể.
• Các công ty Mỹ nhập khẩu linh kiện và nguyên liệu sản xuất từ các nước bị áp thuế cũng phải chịu chi phí cao hơn, từ đó đẩy giá thành sản phẩm lên.
🔹 Chuỗi cung ứng bị gián đoạn và chi phí sản xuất tăng
• Các doanh nghiệp sản xuất tại Mỹ phụ thuộc vào nguyên vật liệu nhập khẩu giá rẻ từ châu Á. Khi bị áp thuế, họ buộc phải tìm nguồn cung trong nước hoặc từ các quốc gia khác, nhưng điều này tốn kém và mất nhiều thời gian.
• Ví dụ, ngành sản xuất ô tô Mỹ phụ thuộc vào thép nhập khẩu từ Canada và Mexico. Việc áp thuế lên mặt hàng này khiến giá xe hơi sản xuất trong nước tăng cao.
🔹 Tác động đến lạm phát và tiêu dùng
• Giá hàng hóa tăng cao dẫn đến lạm phát gia tăng, làm giảm sức mua của người tiêu dùng.
• Lãi suất có thể phải tăng để kiểm soát lạm phát, khiến tín dụng và đầu tư suy giảm, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế dài hạn.
🔹 Kết luận: Chính sách thuế quan của Mỹ có thể khiến giá hàng hóa trong nước tăng mạnh, làm giảm sức mua và ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế Mỹ.
2. Mỹ Có Nguy Cơ Mất Đồng Minh, Trở Thành Cô Lập
Việc áp thuế đơn phương không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế mà còn tác động tiêu cực đến vị thế của Mỹ trên trường quốc tế. Các đồng minh truyền thống như EU, Canada, Nhật Bản và Hàn Quốc đang dần mất lòng tin vào Mỹ và có xu hướng tìm kiếm các đối tác mới.
🔹 Đồng minh quay lưng với Mỹ
• Liên minh châu Âu (EU): Thay vì nhượng bộ trước áp lực thuế quan của Mỹ, EU đã áp dụng các biện pháp trả đũa, đánh thuế hàng hóa Mỹ như xe hơi, rượu whisky và đậu nành.
• Nhật Bản và Hàn Quốc: Những quốc gia này phụ thuộc nhiều vào thương mại quốc tế. Việc Mỹ áp thuế không chỉ gây tổn hại cho nền kinh tế của họ mà còn khiến họ mất lòng tin vào các cam kết thương mại của Mỹ.
• Mexico và Canada: Hai nước láng giềng của Mỹ đã từng là đối tác quan trọng trong NAFTA. Khi Mỹ gây áp lực, họ đã tăng cường thương mại với Trung Quốc và EU.
🔹 NATO và các cam kết an ninh bị lung lay
• Mỹ không chỉ mất ảnh hưởng về kinh tế mà còn có nguy cơ mất đi sự ủng hộ của các đồng minh quân sự. Nếu Mỹ tiếp tục theo đuổi chính sách “Nước Mỹ trên hết” một cách đơn phương, các quốc gia châu Âu có thể tăng cường quan hệ quốc phòng riêng, không phụ thuộc vào Mỹ.
• Ví dụ, Pháp và Đức đã kêu gọi một chính sách an ninh châu Âu độc lập, nhằm giảm sự lệ thuộc vào Mỹ.
🔹 Kết luận: Nếu Mỹ tiếp tục theo đuổi các chính sách thuế quan cứng rắn, nước này có thể bị cô lập trên cả mặt trận kinh tế lẫn an ninh quốc phòng, làm suy yếu vị thế toàn cầu của Mỹ.
3. Hình Thành Các Khối Thương Mại Mới Không Phụ Thuộc Vào Mỹ
Một trong những hệ quả quan trọng nhất của chiến tranh thương mại là sự tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu. Nhiều quốc gia đã chủ động thiết lập các khối thương mại không có sự tham gia của Mỹ để giảm rủi ro từ chính sách thuế quan thất thường của Washington.
🔹 EU - Ấn Độ: Quan hệ thương mại đang phát triển mạnh mẽ
• Châu Âu và Ấn Độ đang thúc đẩy một hiệp định thương mại tự do lớn, nhằm tạo ra một đối trọng với Mỹ và Trung Quốc.
• Ấn Độ cung cấp nhân lực, công nghệ thông tin và hàng tiêu dùng, trong khi EU cung cấp máy móc, công nghệ cao và đầu tư.
🔹 Trung Quốc - Nga - Trung Đông: Đối tác chiến lược mới
• Nga và Trung Quốc đã tăng cường hợp tác thương mại, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng. Khi Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt lên Nga, nước này đã chuyển hướng sang xuất khẩu dầu và khí đốt sang Trung Quốc và Ấn Độ.
• Trung Đông cũng đang giảm sự phụ thuộc vào Mỹ, đặc biệt sau khi Ả Rập Xê Út và UAE mở rộng hợp tác thương mại với Trung Quốc.
🔹 ASEAN: Tăng cường nội khối và hợp tác với EU
• Các quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam, Indonesia, Malaysia đang tăng cường quan hệ thương mại với châu Âu và Nhật Bản để giảm sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ.
• Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và ASEAN, đã giúp các nước này tạo ra một hệ thống thương mại không phụ thuộc vào Mỹ.
🔹 Kết luận: Chính sách bảo hộ của Mỹ đang đẩy các quốc gia khác vào việc tạo lập các khối thương mại mới, giảm sự phụ thuộc vào Mỹ và tạo ra một trật tự kinh tế toàn cầu mới.
4. Tổng Kết: Liệu Mỹ Có Đang Tự Bắn Vào Chân Mình?
Dưới thời Tổng thống Trump, các biện pháp thuế quan nhằm bảo hộ kinh tế Mỹ có thể mang lại lợi ích ngắn hạn, nhưng về dài hạn, nó tạo ra nhiều hệ quả tiêu cực, bao gồm:
✔ Giá cả hàng hóa trong nước tăng cao, gây lạm phát và làm suy giảm sức mua của người tiêu dùng Mỹ.
✔ Mất lòng tin từ các đồng minh, khiến Mỹ trở nên cô lập trên trường quốc tế.
✔ Thúc đẩy sự hình thành các khối thương mại mới như EU - Ấn Độ, Trung Quốc - Nga, ASEAN - Nhật Bản, làm suy yếu ảnh hưởng của Mỹ.
Về cơ bản, nếu chính quyền Mỹ tiếp tục duy trì các chính sách thuế quan khắc nghiệt mà không có một chiến lược hợp tác kinh tế lâu dài, Mỹ có thể mất vị trí dẫn đầu trong nền kinh tế toàn cầu trong vòng 20 năm, nhường chỗ cho các trục thương mại mới không còn phụ thuộc vào Washington.
…..
Mỹ Tự Đánh Mất Lợi Thế Toàn Cầu
Những chính sách thuế quan cứng rắn của Tổng thống Donald Trump không chỉ ảnh hưởng đến nền kinh tế Mỹ, còn có ba hệ lụy quan trọng khác:
✔ Mỹ mất đi sự ngưỡng mộ và niềm tin từ người dân thế giới, ảnh hưởng đến du học, đầu tư.
✔ Quyền lực mềm của Mỹ suy giảm nghiêm trọng khi mất đi sự ủng hộ từ đồng minh.
✔ Hàng hóa Mỹ bị tẩy chay, ảnh hưởng đến xuất khẩu, sản xuất và việc làm.
1. Người Dân Thế Giới Mất Niềm Tin Vào Mỹ, Đầu Tư và Du Học Chuyển Hướng Sang Các Quốc Gia Tiên Tiến Khác
Mỹ từ lâu là “miền đất hứa” đối với sinh viên quốc tế và nhà đầu tư nhờ vào nền giáo dục tiên tiến và môi trường kinh doanh hấp dẫn. Tuy nhiên, chính sách “Nước Mỹ trên hết” và các biện pháp thuế quan của chính quyền Trump đang dần làm suy yếu sức hút của Mỹ trên toàn cầu.
🔹 Giảm sút niềm tin vào Mỹ – Chuyển hướng du học và đầu tư
• Sinh viên quốc tế không còn xem Mỹ là lựa chọn hàng đầu.
• Việc thắt chặt thị thực và chính sách nhập cư đã khiến nhiều sinh viên lựa chọn Canada, Anh, Úc và Đức thay vì Mỹ.
• Các trường đại học Mỹ, vốn phụ thuộc vào học phí từ sinh viên quốc tế, có thể đối mặt với tài chính suy giảm.
• Dòng vốn đầu tư chảy sang châu Âu và châu Á
• Các công ty công nghệ và nhà đầu tư đang tìm đến Anh, Đức, Pháp và Singapore, nơi chính sách thương mại cởi mở hơn.
• Chính sách thuế quan khiến các công ty nước ngoài ngần ngại đầu tư vào Mỹ, làm suy giảm động lực phát triển kinh tế.
🔹 Kết luận: Mỹ đang đánh mất sức hấp dẫn của mình đối với sinh viên và nhà đầu tư toàn cầu, trong khi các nền kinh tế khác như Canada, châu Âu và châu Á đang hưởng lợi từ sự thay đổi này.
2. Quyền Lực Mềm Của Mỹ Suy Giảm Do Mất Đồng Minh
Quyền lực mềm (soft power) của Mỹ phần lớn đến từ mạng lưới đồng minh vững chắc, bao gồm NATO, G7, WTO và nhiều tổ chức khác. Chính sách thương mại bảo hộ đang khiến Mỹ dần đánh mất vị thế lãnh đạo toàn cầu.
🔹 Đồng minh không còn xem Mỹ là đối tác đáng tin cậy
• EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Canada, Úc… dần xa rời Mỹ
• Thay vì phụ thuộc vào Mỹ, các nước này đang tìm kiếm những liên minh thương mại và an ninh mới.
• Châu Âu tăng cường hợp tác với Trung Quốc và Ấn Độ thay vì tuân theo Mỹ trong chính sách kinh tế.
• Sự bất mãn trong NATO
• Mỹ áp thuế cả lên các nước đồng minh khiến các nước châu Âu cân nhắc một hệ thống phòng thủ độc lập.
• Pháp và Đức đã lên kế hoạch xây dựng quân đội chung của châu Âu, giảm sự phụ thuộc vào Mỹ.
🔹 Ảnh hưởng đến vai trò lãnh đạo toàn cầu của Mỹ
• Trước đây, Mỹ có thể dùng sức mạnh đồng minh để gây áp lực lên các quốc gia khác.
• Nếu Mỹ bị cô lập, tiếng nói của Mỹ tại Liên Hợp Quốc, G20, WTO sẽ mất đi trọng lượng.
• Trung Quốc có thể tận dụng thời cơ này để mở rộng ảnh hưởng, thay thế Mỹ trong nhiều lĩnh vực như thương mại, đầu tư và hợp tác công nghệ.
🔹 Kết luận: Nếu Mỹ tiếp tục chính sách thuế quan cứng rắn, họ sẽ mất dần các đồng minh chiến lược, làm suy giảm quyền lực mềm vốn giúp Mỹ thống trị thế giới trong nhiều thập kỷ.
3. Hàng Hóa Mỹ Bị Tẩy Chay – Suy Giảm Xuất Khẩu, Ảnh Hưởng Đến Việc Làm
Một trong những hậu quả nặng nề nhất của chiến tranh thương mại là hàng hóa Mỹ bị tẩy chay, dẫn đến xuất khẩu giảm, sản xuất đình trệ và mất việc làm.
🔹 Các nước trả đũa bằng cách cấm hàng Mỹ
• EU áp thuế trả đũa lên hàng xuất khẩu của Mỹ, bao gồm xe hơi, rượu whisky, thực phẩm chế biến.
• Trung Quốc cấm mua nông sản từ Mỹ, khiến các bang như Iowa, Texas và Kansas bị ảnh hưởng nặng nề.
• Canada, Mexico chuyển hướng sang các đối tác khác, không còn mua sản phẩm của Mỹ như trước.
🔹 Doanh nghiệp Mỹ bị thiệt hại nặng nề
• Xuất khẩu suy giảm khiến hàng triệu lao động mất việc.
• Ngành nông nghiệp và sản xuất ô tô chịu ảnh hưởng nặng nhất.
• Nông dân Mỹ mất thị trường Trung Quốc, nhiều người phá sản.
• Công ty Mỹ mất thị phần vào tay đối thủ nước ngoài
• Khi Mỹ áp thuế lên hàng nước ngoài, các đối thủ như Toyota, Samsung, Airbus nhanh chóng chiếm thị phần.
• iPhone bị thay thế bởi Huawei, Tesla bị cạnh tranh bởi BYD, do thuế quan khiến giá sản phẩm của Mỹ tăng cao.
🔹 Kết luận: Chiến tranh thương mại không chỉ làm giảm xuất khẩu mà còn gây tổn hại nghiêm trọng đến nền công nghiệp và việc làm tại Mỹ. Việc các nước tẩy chay hàng Mỹ sẽ khiến nền kinh tế Mỹ đối mặt với suy thoái trầm trọng.
Chiến tranh thương mại có thể mang lại một số lợi ích ngắn hạn cho Mỹ, nhưng về lâu dài, nó đang đẩy nền kinh tế Mỹ vào thế bất lợi, làm xói mòn vị thế lãnh đạo toàn cầu của Washington. Nếu Mỹ không điều chỉnh chính sách thương mại, họ có thể phải đối mặt với một tương lai cô lập, mất đồng minh và mất đi vai trò siêu cường kinh tế mà họ đã giữ vững suốt nhiều thập kỷ qua.
.....
Mỹ là một trong những quốc gia xuất khẩu hàng đầu thế giới, với nhiều sản phẩm đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, việc xác định sản phẩm xuất khẩu nào của Mỹ là “không thể thay thế” là một thách thức, vì hầu hết các sản phẩm đều có thể tìm được nguồn cung thay thế trên thị trường quốc tế. Dù vậy, một số sản phẩm của Mỹ có vị thế đặc biệt nhờ vào chất lượng, công nghệ hoặc thương hiệu mạnh, khiến việc thay thế chúng trở nên khó khăn hơn.
Không thể mua máy bay Boeing của Mỹ, thì thay thế bằng máy bay Airbus (của Pháp - Đức) là hoàn toàn có thể, vì chất lượng và giá bán khá tương đồng (Chat GPT)
Dưới đây là một số ví dụ:
1. Máy bay thương mại: Các hãng như Boeing cung cấp máy bay cho nhiều hãng hàng không trên thế giới. Mặc dù có đối thủ như Airbus (châu Âu), nhưng sự hiện diện và uy tín của Boeing khiến việc thay thế hoàn toàn trở nên khó khăn.
2. Công nghệ và phần mềm: Nhiều công ty công nghệ Mỹ như Microsoft, Apple và Google cung cấp sản phẩm và dịch vụ được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu. Mặc dù có các giải pháp thay thế, nhưng sự phổ biến và tích hợp sâu rộng của các sản phẩm này trong cuộc sống hàng ngày khiến việc chuyển đổi trở nên phức tạp.
3. Dược phẩm và thiết bị y tế: Mỹ dẫn đầu trong nghiên cứu và sản xuất nhiều loại thuốc và thiết bị y tế tiên tiến. Các sản phẩm như vaccine, thuốc điều trị đặc hiệu và thiết bị chẩn đoán từ Mỹ thường được tin cậy và khó thay thế trong ngắn hạn.
4. Nông sản chất lượng cao: Mỹ xuất khẩu nhiều loại nông sản như đậu nành, ngô và lúa mì. Mặc dù các sản phẩm này có thể được sản xuất ở các quốc gia khác, nhưng chất lượng, sản lượng ổn định và chuỗi cung ứng hiệu quả của Mỹ khiến họ trở thành nhà cung cấp quan trọng.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển của các quốc gia khác, việc dựa vào một nguồn cung duy nhất là rủi ro. Do đó, nhiều quốc gia và doanh nghiệp luôn tìm cách đa dạng hóa nguồn cung để giảm thiểu rủi ro trong chuỗi cung ứng.
....
Bài này viết đầu tháng 3/2025. Hãy chờ xem tình hình sắp tới sẽ ra sao, có đúng với dự đoán hay không?
Bài liên quan:
